ΝΤΙΝΑ ΔΟΡΥΦΟΡΟΥ, Μάιος 2020

Από Θεσσαλονίκη, 5 χρόνια στο Εδιμβούργο, Καλλιτέχνις, http://www.vroullis.com


Πες μας λίγα πράγματα για εσένα.

Ονομάζομαι Ντίνα Δορυφόρου.  Είμαι 55 χρονών. Κατάγομαι από τη Θεσσαλονίκη. Τα τελευταία 15 χρόνια πριν φύγω από την Ελλάδα ζούσα στην Επανομή, ένα μεγάλο χωριό 30 χλμ ανατολικά της Θεσσαλονίκης. Εκεί είχαμε στήσει σπίτι και εργαστήριο με τον άντρα μου Χρήστο Βρουλλή, όπου φτιάχναμε φυσητό γυαλί, όπως και φωτιστικά και καθρέφτες από μπρούτζο και χαλκό αλλά και ασημένια κοσμήματα. Στην αρχή όλα πήγαιναν πολύ καλά, αργότερα όμως προέκυψαν κάποια προβλήματα υγείας, οπότε το 2004 σβήσαμε οριστικά το φούρνο του γυαλιού, συνεχίσαμε όμως τις υπόλοιπες κατασκευές μας, και ανοίξαμε κατάστημα στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, όπου εκθέταμε τα προϊόντα μας.

Τί σε έκανε να έρθεις στο Εδιμβούργο;

Με την οικονομική κρίση, αφού προσπαθήσαμε για 5-6 περίπου χρόνια να ανταπεξέλθουμε στις υποχρεώσεις μας, αλλά βλέποντας ότι η κατάσταση, τουλάχιστον για μας, χειροτέρευε συνεχώς, αποφασίσαμε να μετακομίσουμε στη Σκωτία. Το 2015 λοιπόν, κλείσαμε μαγαζί και εργαστήριο, πήραμε τις δύο δίδυμες κόρες μας, 15 χρονών τότε, από 2 βαλίτσες ο καθένας μας και κάποιες οικονομίες που είχαμε (ευτυχώς) και φτάσαμε στο Εδιμβούργο. Σκεφτήκαμε ότι πρέπει να προσπαθήσουμε κυρίως για τις μικρές, που αν μέναμε στην Ελλάδα θα είχαν όλη την πίεση των φροντιστηρίων και των πανελλαδικών αλλά και της ανεργίας αργότερα.  Άσε που δε θα μπορούσαμε να ανταπεξέλθουμε οικονομικά σ’ όλο αυτό. Διαλέξαμε το Εδιμβούργο, για δυο λόγους. Ο πρώτος ήταν γιατί ένα ζευγάρι φίλων μας είχαν ήδη εγκατασταθεί εδώ 3 χρόνια νωρίτερα, οπότε είχαμε κάποιες πληροφορίες για τη ζωή εδώ. Ο δεύτερος λόγος ήταν ότι η μεγάλη μου κόρη είχε μετακομίσει κι αυτή με τον φίλο της στο UK, αρχικά στην Αγγλία, αλλά το 2014, ψάχνοντας καλύτερη δουλειά, φτάσανε στη Σκωτία, συγκεκριμένα στο Αμπερντίν, οπότε θα την είχαμε κοντά μας.

Πόσο εύκολη ήταν η εγκατάστασή σου στο Εδιμβούργο;

Για την εγκατάστασή μας στο Εδιμβούργο δε δυσκολευτήκαμε ιδιαίτερα. Την πρώτη βδομάδα μέχρι να βρούμε σπίτι, μας φιλοξένησαν οι φίλοι μας. Ήρθε και η κόρη μου με τον γαμπρό μου από το Αμπερτίν και μας βοήθησαν στην εύρεση του σπιτιού αλλά και σχολείου για τα κορίτσια.

Τί προβλήματα αντιμετώπισες και πώς τα ξεπέρασες;

Το δύσκολο ήταν να βρούμε δουλειά. Τα πρώτα 1,5-2 χρόνια ήταν δύσκολα. Είμασταν και μεγάλοι, εγώ 50 κι άντρας μου 51 χρονών! Είχαμε και μια σχετική δυσκολία με τη γλώσσα. Παρόλο που ξέραμε αγγλικά, η σκωτσέζικη προφορά ήταν ένα θέμα. Η εξειδίκευση μας στο φυσητό γυαλί, στην κατασκευή φωτιστικών ή κοσμημάτων δε βοήθησε καθόλου στο να βρούμε δουλειά. Η πρώτη μας δουλειά ήταν στις αποθήκες της Amazon, στο Νταμφέρλιν, εποχική δουλειά για 2 μήνες την περίοδο των Χριστουγέννων του 2015. Απαράδεκτο εργασιακό περιβάλλον, μεγάλη ψυχολογική πίεση. Να νιώθεις καθημερινά την αντίθεση των πιστεύω σου με το τι πρέπει να κάνεις. Μετά από 2-3 μήνες ανεργίας, βρήκα δουλειά σ’ ένα καφέ για 1,5 χρόνο. Ζόρικη δουλειά, κουραστική, εννιά ώρες χωρίς διάλλειμα ούτε άδεια πληρωμένη… Παράλληλα προσπαθούσαμε να βρούμε τα βήματά μας σχετικά με το αντικείμενό μας. Φεύγοντας από την Ελλάδα σκεφτόμασταν να ανοίξουμε επιχείρηση εδώ και να συνεχίσουμε τις δημιουργίες μας. Αυτό ήταν από τα πρώτα που κάναμε, λοιπόν, και ψάχνοντας βρήκα διάφορες εμπορικές εκθέσεις στις οποίες λάβαμε μέρος, ψάχνοντας πελάτες χονδρικής, καταστήματα δηλαδή στα οποία θα πουλούσαμε τα προϊόντα μας. Αλλά η αγορά εδώ δεν δουλεύει με τον τρόπο που ξέραμε στην Ελλάδα. Μετά από προσπάθειες 3 χρόνων, και συμμετοχή σε 5 εκθέσεις στη Γλασκώβη, στο Χάρογκειτ και στο Λονδίνο, εξαντλώντας όλες μας τις οικονομίες, αντιληφθήκαμε ότι έπρεπε να βρούμε άλλο τρόπο να προωθήσουμε τη δουλειά μας (http://www.vroullis.com). Εδώ και 4 χρόνια λοιπόν εκθέτουμε και πουλάμε κάποια από τα προϊόντα μας σε μια κοινωνική επιχείρηση (social enterprise) “Scottish Design Exchange” που έχει ένα κατάστημα στο Εδιμβούργο κι ένα στη Γλασκώβη. Στην ουσία είναι μια κολεκτίβα καλλιτεχνών. Αφήσαμε λοιπόν τις εκθέσεις και επικεντρωθήκαμε μόνο σ’ αυτά. Τα έσοδα από την καλλιτεχνική δουλειά μας όμως είναι απλά ένα συμπλήρωμα. Για να ανταπεξέλθουμε στα έξοδα που έχει η ζωή στο Εδιμβούργο, συνέχισα να ψάχνω για καλύτερη δουλειά στο χώρο της εστίασης, αφού είναι κάτι το οποίο μπορείς να βρεις εύκολα εδώ. Με την 1,5 χρόνου εμπειρία μου στο καφέ, το 2017 βρήκα δουλειά στο δήμο, στην καντίνα του δημαρχιακού μεγάρου και σε ένα χρόνο πήρα προαγωγή σαν catering supervisor, υπεύθυνη στη διοργάνωση εκδηλώσεων που γίνονται στο City Chambers. Είμαι ευχαριστημένη από τη δουλειά μου. Το περιβάλλον είναι ευχάριστο και οι συνάδελφοι πολύ καλοί.

Τί σου αρέσει στο Εδιμβούργο;

Το Εδιμβούργο αναμφισβήτητα είναι πολύ όμορφη πόλη, ήσυχη με πολύ πράσινο και ευγενικούς ανθρώπους. Η ζωή εδώ κυλάει ήσυχα. Η καθημερινότητα είναι όμορφη και ήρεμη. Η εξυπηρέτηση στις υπηρεσίες γίνεται εύκολα, χωρίς ψυχολογικό κόστος (σε αντίθεση με την Ελλάδα). Το κράτος σέβεται και πιστεύει τον πολίτη. Η εκπαίδευση τελείως δωρεάν, χωρίς φροντιστήρια και ιδιαίτερα μαθήματα. Όποτε χρειάστηκαν βοήθεια οι κόρες μου τους προσφέρθηκε ενισχυτική διδασκαλία στο σχολείο μετά τις ώρες των κανονικών μαθημάτων. Η παροχή υγείας είναι, επίσης, δωρεάν, με κάποια μικροπροβλήματα βέβαια, χωρίς όμως τα γνωστά «φακελάκια» που συνηθίζουμε στην Ελλάδα.

Τί δε σου αρέσει στο Εδιμβούργο;

Ο καιρός τους χειμερινούς μήνες, κυρίως από Νοέμβριο μέχρι Φεβρουάριο, είναι λίγο δύσκολος. Βρέχει αρκετά και η μέρα είναι πολύ μικρή. Πάντως δεν έχει πολύ κρύο. Πριν έρθω, περίμενα ότι θα είναι πολύ χειρότερος ο καιρός. Γενικά είναι δύσκολο να προβλέψεις τον καιρό. Μπορεί σε μια μέρα ν’ αλλάξει 5 φορές. Η ομπρέλα είναι απαραίτητη στην τσάντα. Σε αντίθεση, η άνοιξη είναι υπέροχη! Τα λουλούδια και τα δέντρα στα πάρκα ολάνθιστα! Και η μέρα πολύ μεγάλη και συνήθως λαμπερή!

Πώς βρίσκεις την εδώ Ελληνική παροικία;

Υπάρχουν πολλοί έλληνες στο Εδιμβούργο, φοιτητές για μεταπτυχιακά κι άλλοι που συνέχισαν εδώ βρήκαν δουλειά και έμειναν, επαγγελματίες και εργαζόμενοι σ’ όλα τα επαγγέλματα. Οι υποχρεώσεις όμως της καθημερινής ζωής και τα ευέλικτα ωράρια πολλές φορές δεν αφήνουν αρκετό χρόνο για επικοινωνία. Οι σελίδες που υπάρχουν στο Facebook είναι πολύ χρήσιμες για κάποιον που θέλει πληροφορίες για οτιδήποτε ή ψάχνει προτάσεις. Μου είχε αρέσει πολύ η διοργάνωση του “synfestival” και παρακολούθησα αρκετές εκδηλώσεις  (ταινίες από το «φεστιβάλ μικρών ταινιών Δράμας», θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες) τα τελευταία χρόνια, αλλά αντιλήφθηκα ότι φέτος δεν διοργανώθηκε. Ελπίζω του χρόνου να επανέλθει. Η πρωτοβουλία αυτή ήταν αξιέπαινη!

Σου λείπει κάτι από την Ελλάδα και τί είναι αυτό;

Από την Ελλάδα μου λείπει κυρίως η κόρη μου, η μεσαία που μένει στη Θεσσαλονίκη (ναι, έχω 4 κόρες!), η μητέρα μου και οι φίλοι μου. Ευτυχώς επικοινωνούμε τακτικά μέσω skype, αλλά βλεπόμαστε μόνο 1-2 φορές το χρόνο.

Τί συμβουλή έχεις να δώσεις σε κάποιον που σκέφτεται να μεταναστέψει στο Εδιμβούργο;

Μετά από σχεδόν 5 χρόνια ζωής εδώ, έχοντας αντιμετωπίσει αρκετές δύσκολες αλλά και πολλές όμορφες καταστάσεις, θα σύστηνα ανεπιφύλακτα σε κάποιον να μεταναστεύσει γενικά στη Σκωτία για την ποιότητα ζωής που προσφέρει. Το Εδιμβούργο συγκεκριμένα προσφέρει πολλές δυνατότητες από πλευράς εργασίας, είναι πολύ όμορφη αλλά είναι ακριβή πόλη. Τα σπίτια δυσεύρετα και πολύ ακριβά, υπερεκτιμημένα θα έλεγα. Νομίζω ότι χρειάζεται κάποιος πριν μεταναστεύσει να κάνει μια έρευνα, τι ζητάει και τι του προσφέρει το κάθε μέρος. Προσωπικά δεν θα το άλλαζα.

Μιά ευχή για το τέλος;

Ο απολογισμός για μένα είναι σαφώς θετικός σχετικά με την απόφασή μας για μετανάστευση. Η ζωή σου δίνει επιλογές κι έχεις να διαλέξεις. Σωστά; Λάθος; Ποιος ξέρει… Μαζεύεις νέες, διαφορετικές εμπειρίες και προχωράς!